با اینکه طی سالهای اخیر بازیهای ویدیویی با محوریت تاریخ و اسطورههای ایران چندان پرتعداد نبودهاند، بازی Blood of Mehran تلاش تازهای از استودیوی ایرانی Permanent Way Game. است که با حمایت Blowfish Studios میتواند توجه بسیاری از بازیکنان داخلی و حتی بخشی از جامعه جهانی را به خود جلب کند. این بازی اثری در سبک اکشن-ادونچر با درونمایه تاریخی است که ریشههای خود را در فرهنگ و تمدن ایران باستان جستوجو میکند و در مسیر روایت خود، به سرزمینهای همسایه مانند کشورهای عربی و مصر نیز گسترش مییابد.
از همان دقایق ابتدایی، نمایش نام اعضای کاملاً ایرانی تیم سازنده و انتخاب نامهای اصیل فارسی برای شخصیتهای اصلی، حس ویژهای از هویت ملی را منتقل میکند؛ احساسی که در دنیای امروز بازیسازی کمتر دیده میشود. در مقابل، چهرهپردازی دشمنان و نیروهای متخاصم بیشتر بر پایه الگوهای عربی طراحی شدهاند و تضاد فرهنگی میان آنها و قهرمان بازی، «مهران»، بهخوبی پایهی دراماتیک داستان را شکل میدهد.
با توجه به پیشینهی نهچندان درخشان آثار قبلی ناشر، شاید بسیاری از بازیکنان با انتظاراتی پایینتر وارد تجربهی Blood of Mehran بشوند. اما این بازی ایرانی جدید در برخی زمینهها، از جمله طراحی هنری محیطها و فضاسازی تاریخی، توانسته فراتر از حد انتظار ظاهر شود؛ هرچند در بخشهایی دیگر مثل مسائل فنی، همچنان نشانههایی از ناپختگی و محدودیت بودجه را در خود دارد. در مجموع، Blood of Mehran را میتوان تلاشی جاهطلبانه و قابل احترام دانست که میان واقعگرایی تاریخی و روایت احساسی توازن نسبی برقرار کرده است.

داستان بازی Blood of Mehran روایتی کلاسیک از انتقام، رنج و رستگاری در بستری تاریخی ارائه میدهد که از همان آغاز، مسیر خود را مشخص میکند. داستان با حملهای خونین و مرگ همسر و ربودهشدن فرزند قهرمان آغاز میشود و مهران، جنگجویی ایرانی و استوار، در پی انتقام به سفری بیرحمانه قدم میگذارد. انتخاب آغاز بازی با یک مبارزهی سنگین و پرتنش به جای مقدمهچینی آرام، تصمیمی جسورانه اما تا حدی عجیب است که فرصت آشنایی عمیقتر با شخصیتها را در همان ابتدا از بازیکن میگیرد. با این حال، روایت در ادامه و با ورود فلشبکها و مواجهه با چهرههای تازه، اندکی عمق میگیرد و زمینهی بیشتری برای همذاتپنداری فراهم میکند، هرچند هرگز از چهارچوب یک قصهی انتقامجویانهی آشنا فراتر نمیرود.
پرداخت به شخصیت مهران، نقطهی قوت اصلی روایت است. او ترکیبی از خشونت و انسانیت را در خود دارد و خاطرات گذشتهاش از روزهای آرام در کنار خانواده، تضادی تأثیرگذار با لحظات خشم و فروپاشی کنونیاش ایجاد میکند. نمایش رابطهی عاطفی میان پدر و دختر، از جزئیاتی چون گفتوگوهای خانوادگی تا لحظات قهر و آشتی با همسر، باعث میشود این بخش از روایت گرمای خاصی داشته باشد. با این حال، برخی تصمیمهای داستانی او، مانند ترک ناگهانی دخترش در یکی از بخشهای بازی، منطقی جلوه نمیکنند و از انسجام شخصیتی او میکاهند.
در مقابل، دشمنان و چهرههای منفی بازی تقریباً فاقد عمق و انگیزهی قابلباورند. آنها بیشتر به عنوان موانعی بیروح و بیانگیزه در مسیر انتقام مهران عمل میکنند تا اینکه شخصیتهایی با گذشته و هدف مشخص باشند. در غیاب پرداخت درست به آنها، تقابل میان قهرمان و دشمنانش هیچگاه بار دراماتیک لازم را پیدا نمیکند و تأثیر احساسی صحنههای پایانی نیز کاهش مییابد.

روایت بازی ساختاری ترکیبی دارد؛ خط اصلی داستانی به شکل مستقیم پیش میرود اما فلشبکها و خاطرات گذشته، لایههایی از عمق به آن میافزایند. در محیط نیز ردپای روایت دیده میشود: از پوسترهای تعقیب مهران در دیوارها تا واکنشهای متفاوت مردم نسبت به حضور او که برخی با او به عنوان قهرمان و منجی و برخی دیگر به عنوان یک مجرم و فردی خطرناک رفتار میکنند. این جزئیات هرچند محدود، در ساخت دنیایی زندهتر مؤثرند. با این وجود، نبود تنوع در دیالوگها و استفادهی اندک از روایت محیطی باعث میشود حس کشف و پیشرفت داستانی گاهی کمرنگ شود.
در صحنهای از بازی، مهران در محیط در حال حرکت و ادامه مسیر خود است و در پسزمینه صدای زن او و مادر دخترشان که در حال تعریف یک قصه آموزنده برای دخترشان است، پخش میشود. اما به محض رسیدن مهران به نقطه بعدی مبارزه، این صدای پسزمینه ناگهان قطع میشود و قصه ناتمام باقی میماند. این مسئله ضعف واضحی در کارگردانی و عدم هماهنگی روایت با گیمپلی را نشان میدهد.
بازی Blood of Mehran داستانی دارد که پتانسیل تأثیرگذاری احساسی بالایی در خود دارد، از غم از دست دادن تا خشم و رهایی، اما ضعفهای فنی در صداگذاری، انیمیشنهای خشک چهره و میانپردههای مصنوعی مانع از انتقال درست احساسات میشوند. بازی میکوشد میان درام انسانی و حماسهی تاریخی تعادل برقرار کند، اما در عمل، بیشتر از آنکه به روایتی ماندگار و احساسی تبدیل شود، تجربهای قابل پیشبینی و سنتی از انتقام است.

گیمپلی Blood of Mehran بیش از هر چیز بر پایهی مبارزات سریع و مستقیم شکل گرفته است. ساختار کلی سیستم نبرد یادآور ترکیبی از بازیهای اکشن ماجراجویی محبوب به مانند God of War، Assassin’s Creed و Ghost of Tsushima است؛ با تأکید بر زدن کمبوهای متوالی و درگیریهای رودررو با تعداد زیادی دشمن. در کنار مبارزات پرتحرک، بازی گهگاه بازیکن را به سمت مخفیکاری نیز سوق میدهد. انیمیشنهای کشتن بیصدا خوشساخت و نرم طراحی شدهاند، اما نبود تنوع در ابزارها و محدود شدن تمام این موقعیتها به فشردن یک دکمه باعث میشود بخش مخفیکاری خیلی زود تکراری شود.
سیستم مبارزات بازی Blood of Mehran، شامل بلاک کردن، دفع ضربه (parry)، جاخالی دادن و غلت زدن است که به مبارزات عمق نسبی میدهد، اما طراحی و ریتم ضربات همچنان سادهتر از استانداردهای ژانر به نظر میرسد. سلاحها شامل شمشیر تکی، دو شمشیر، شمشیر و سپر، و تیر و کمان هستند؛ هر کدام درخت مهارت مخصوص خود را دارند که با کسب تجربه و ارتقا، کمبوها و حرکات جدیدی برایشان باز میشود. با اینکه ترتیب دکمهها در این کمبوها تغییر میکند، اما از نظر گرافیکی و احساسی انیمیشنهای اجرای آنها رضایتبخش هستند و حس قدرت را منتقل میکنند. ارتقای سلاحها و جمعآوری سکه برای بهبود آسیب و باز کردن مهارتهای تازه از معدود بخشهایی است که حس پیشرفت واقعی به بازیکن میدهد.
مکانیکی مشابه حالت خشم God of War نیز در بازی حضور دارد. با فشردن همزمان دکمههای R3 و L3، مهران وارد حالت خشم میشود و قدرت و سرعتش افزایش پیدا میکند؛ در این حالت آسیبپذیری او کاهش یافته و ضرباتش تخریبگرتر میشوند، هرچند این بخش در روند کلی تأثیر عمیق یا استراتژیک ندارد.

یکی از مکانیکهای جالب گیمپلی در بازی Blood of Mehran مربوط به استفاده از سپر در برابر دشمنان تیرانداز است. با نگهداشتن سپر در لحظهی مناسب، تیرهای پرتابی به آن برخورد کرده و قابل جمعآوری میشوند؛ سپس میتوان همان تیرها را مجدداً به سمت دشمنان پرتاب کرد. این سیستم ساده اما هوشمندانه، هم در جریان مبارزات معمولی کاربرد دارد و هم در یکی از باسفایتهای مهم بازی نقشی کلیدی ایفا میکند. استفاده از این مکانیک زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند که مهمات تیر و کمان به پایان رسیده باشد و بازیباز مجبور شود با اتکا به دقت زمانبندی خود، از حملات دشمن به نفع خود استفاده کند.
بازی کاملاً خطی است و ساختار مرحلهها بهصورت دالانگونه طراحی شدهاند. در محیطها صندوقها و آیتمهای مخفی وجود دارد، اما پاداشها تنوع بالایی ندارند و اغلب به افزایش نوار سلامتی ختم میشوند. نبود آیتمهای مصرفی یا تنوع در جوایز باعث میشود انگیزهی کاوش در محیط پایینتر بیاید. حتی فلشبکها نیز که با یافتنشان نوار سلامتی را افزایش میدهند، بهمرور حس تکرار پیدا میکنند.
در زمینهی دشمنان، تنوع ظاهری و رفتاری متوسط است. بسیاری از آنها از نوع تیرانداز یا سپردار هستند و در برخی صحنهها تعدادشان بهطور غیرمنطقی زیاد میشود. در چنین لحظاتی تعادل مبارزات از بین میرود و گاهی سختی بازی بهجای چالشبرانگیز بودن، صرفاً ناعادلانه به نظر میرسد. دشمنان معمولاً یک الگوی حملهی ثابت دارند و هوش مصنوعی آنها چندان هوشمند نیست. برخی مراحل نیز بهصورت موجهای تعداد زیاد دشمنان، طراحی شدهاند که باعث ایجاد حس تکرار و خستگی میشود، هرچند گهگاه ترکیب خلاقانهی دشمنان یا طراحی هوشمندانهی فضا تا حدی این ضعف را جبران میکند.

مشکلات فنی هم تأثیر مستقیمی بر گیمپلی دارند. در محیطهای کوچک یا هنگام محاصرهی دشمنان، دوربین کنترل دشواری دارد و بهویژه در نزدیکی دیوارها دید بازیکن محدود میشود. سیستم قفل کردن روی دشمنان نیز چندان دقیق نیست و نشانگر مشخصی برای هدفگیری وجود ندارد، که این مسئله در نبردهای شلوغ مشکلساز میشود. تیر و کمان هم دقت بالایی ندارد و گاهی تیرها حتی در فاصلههای کوتاه، به هدف نمیرسند.
نبرد با باسها از نظر طراحی چندان خلاقانه نیست و بیش از حد شبیه به یکدیگر به نظر میرسند. چالش واقعی زمانی بهوجود میآید که بازی چندین دشمن را همزمان به میدان میفرستد، که البته بیشتر از هیجان، ایجاد فشار و سردرگمی میکند. در برخی نبردها مهران و باسها وارد گلاویزهای سینمایی میشوند که عملاً نقش خاصی در روند نبرد ندارند و صرفاً به شکل نمایشی اجرا میشوند. و حتی بازیباز را از روند و حس مبارزه دور میکنند.

از همان لحظهی آغاز، بازی ایرانی Blood of Mehran با نمایش محیطهایی الهامگرفته از ایران باستان و خاورمیانه، تلاش میکند فضایی تاریخی و منحصربهفرد خلق کند. طراحی هنری بدون تردید یکی از جنبههای مثبت بازی است؛ شهری شلوغ با بازارهای پرجزئیات، قهوهخانههایی با مردمی که در حال قلیان کشیدناند، کاخهای باشکوه و روستاهایی با خانههای گلی و مزرعههای سنتی، همگی حس و حال قابلقبولی از ایران تاریخی را منتقل میکنند. در بسیاری از صحنهها، المانهای فرهنگی ایرانی مانند نقوش سنتی، کاشیکاریها و حتی فرشهای ایرانی در گوشهوکنار محیطها دیده میشوند و به فضا هویت خاصی میبخشند.
در سوی دیگر، فضاسازی و اتمسفر بازی گاهی فراتر از انتظار ظاهر میشود. مناطق بیابانی خشک و بیآبوعلف، پناهگاههای جادوگران و کاخ بزرگ پادشاه از نظر حالوهوا و حس محیط، بهخوبی طراحی شدهاند و حس خطر، تنهایی یا شکوه را منتقل میکنند. حتی انعکاس تصاویر در آب یا تغییر نور در طول روز در بعضی بخشها جزئیات خوشایندی به تجربه اضافه میکند. با این حال، در کنار این جلوههای هنری موفق، ضعفهای فنی بهوضوح دیده میشوند.
از نظر گرافیک فنی، بازی خون مهران در حد استانداردهای نسل نهم نیست. بافتها کیفیت متوسطی دارند و جزئیات فنی، بهویژه در فاصلهی نزدیک، بسیار پایین است. چهرهی شخصیتها ساده و خالی از جزئیات است، و متأسفانه هماهنگی لبها و حرکات چهره با دیالوگها وجود ندارد. انیمیشنهای بدن و حرکات در کاتسینها خشک و مکانیکیاند و عملاً در انتقال احساسات ناتوان. این ضعف، تأثیر مستقیمی بر بار دراماتیک داستان گذاشته و ارتباط احساسی بازیکن با صحنهها را کاهش داده است.

در بخش مبارزات، اثر ضربات سلاح روی دشمنان بسیار ناچیز است. خبری از تکهشدن اعضای بدن، پاشش خون یا نشانههای واقعی از شدت برخورد نیست و همین مسئله باعث شده مبارزات حس وزن و تأثیر لازم را نداشته باشند. افکتهای برخورد سلاحها نیز سادهاند و حس فیزیکی ضربه را منتقل نمیکنند. با این وجود، طراحی هنری محیطها اغلب نجاتبخش است. تنوع رنگی در فضاهای مختلف، از کویرهای طلایی و خاکی تا عمارتهای سنگی و تالارهای نورانی، چشمنواز است. نورپردازی، هرچند همیشه دقیق نیست، اما در بخشهایی مانند تابش نور خورشید از پنجرهها یا انعکاس در آب، کیفیت خوبی دارد و به فضاسازی کمک میکند.
بهطور کلی بازی Blood of Mehran در بخش طراحی هنری موفق عمل کرده، اما در زمینهی گرافیک فنی و جزئیات تکنیکی ضعف آشکاری دارد. محیطهای بازی از نظر ترکیب رنگ و معماری زیبا و غنیاند، اما مدلسازی و انیمیشنها در سطحی پایینتر از استانداردهای امروزی قرار دارند. نتیجه اثری است که از نظر بصری گاه چشمنواز است، اما در نگاه فنی، ناپخته و تاریخگذشته به نظر میرسد.

موسیقیهای بازی Blood of Mehran از نقاط قابلتوجه آن به شمار میرود. چه در هنگام گشتوگذار در محیطها و چه در میانهی مبارزات، ترکیب سازهای شرقی با ملودیهایی که رنگوبوی ایرانی دارند، بهخوبی با فضای تاریخی و احساسی بازی هماهنگ است. ریتم موسیقی در صحنههای نبرد تندتر میشود و حس هیجان و انتقام را تقویت میکند، در حالی که در لحظات آرامتر لحن احساسی و ملایمتری به خود میگیرد. با این حال، تنوع قطعات موسیقی چندان زیاد نیست و پس از مدتی تکراری به گوش میرسد، هرچند در همان تعداد محدود، کیفیت و تناسبشان با موقعیتها قابل قبول است.
در سوی دیگر، طراحی صدای محیطها در سطحی متوسط قرار دارد. صدای بازارها، حرکت مردم، سوختن آتش یا برخورد شمشیر و سپر هرچند به شکل کلی فضاسازی را کامل میکنند، اما از نظر جزئیات و وضوح در سطح بازیهای امروزی نیستند. شنیدن صداهای پسزمینه مانند صحبتهای مردم تا حدودی به طبیعیتر شدن فضا کمک کرده، اما کیفیت اجرای آنها چندان بالا نیست.

بخش صداگذاری شخصیتهای بازی Blood of Mehran بدون تردید یکی از ضعیفترین قسمتهای بازی است. تمامی دیالوگها به زبان انگلیسی اجرا شدهاند و نه تنها هیچگونه دوبله فارسی وجود ندارد، بلکه اجرای صداها بسیار خشک، بیاحساس و مصنوعی است. شخصیتها در هنگام صحبت هیچ عمق یا احساسی منتقل نمیکنند و این مسئله باعث میشود لحظات احساسی داستان تأثیر خود را از دست بدهند. از سوی دیگر، هماهنگی میان حرکات لبها و دیالوگها تقریباً وجود ندارد و همین موضوع حس مصنوعی بودن صحنهها را دوچندان میکند.
افکتهای صوتی گاهی با مشکلات فنی نیز همراه هستند؛ برای مثال، در برخی مراحل صدای سوختن چوب بهطور مداوم و آزاردهنده تکرار میشود یا جملات شخصیتها دوبار پشت سر هم پخش میشوند. در مجموع، در حالی که موسیقی توانسته حس و حال ایرانی و تاریخی بازی را تا حدی منتقل کند، ضعف جدی در صداگذاری و هماهنگی صوتی از تأثیر احساسی و روایی بازی کاسته است.

عملکرد فنی بازی Blood of Mehran روی کنسول PS5 یکی از ضعیفترین بخشهای تجربهی کلی آن محسوب میشود. از همان دقایق ابتدایی، افت فریمهای محسوس در زمان چرخش سریع دوربین یا ورود به محیطهای باز به چشم میآید. در مبارزات شلوغ و هنگام تغییر ناگهانی زاویه دید، لگهای مکرر به شکل واضحی دیده میشود و روانی گیمپلی را تحت تأثیر قرار میدهد. این ناپایداری عملکرد در کنار نبود هیچگونه تنظیم گرافیکی مانند انتخاب بین حالتهای Performance و Quality نشان میدهد که بازی هنوز فاصلهی زیادی تا بهینهسازی مناسب روی سختافزار نسل نهم دارد.
مشکلات فنی تنها به افت فریم ختم نمیشوند. باگها و خطاهای متعددی در طول تجربه به چشم میآیند، از تکرار شدن دیالوگها و صحنههای کوتاه گرفته تا مواردی که با وجود پر بودن نوار سلامتی، مهران با یک ضربهی غیرمنطقی جان خود را از دست میدهد. در چند مورد هم افتادن روی دشمن یا برخورد با محیط باعث مرگ ناگهانی و غیرمنتظرهی شخصیت اصلی میشود. کرش کردن و بسته شدنهای ناگهانی هم بعضی مواقع تجربه بازی را بهشدت تحت تأثیر قرار میدهد.

زمان بارگذاری مراحل نسبتا متوسط است، اما مشکل اصلی در نحوهی لود شدن بافتها و اشیاء محیط است. بسیاری از عناصر صحنه، بهویژه اجسام دوردست یا تزئینات معماری، با تأخیر و بهصورت مرحلهبهمرحله بارگذاری میشوند و این مسئله مخصوصاً در شهرها یا محیطهای باز کاملاً قابل مشاهده است. در کاتسینها نیز ایرادات فنی متعددی دیده میشود؛ از پرش تصویر و افت کیفیت گرفته تا هماهنگ نبودن صدا با لبها و حتی لگهای کوتاه در آغاز و پایان هر صحنه.
کنترلر Dualsense تنها به شکل محدودی در بازی استفاده شده است. لرزش لمسی در حد پایهای و بسیار کمتأثیر است و از تریگرهای تطبیقی نیز هیچ بهرهای گرفته نشده است، در حالی که مبارزات تنبهتن و تیر و کمان میتوانستند با این قابلیت حس واقعگرایی بیشتری پیدا کنند.
بازی Blood of Mehran از نظر فنی عملکردی پایینتر از استانداردهای نسل نهم دارد؛ با افت فریمهای مکرر، باگهای متعدد و استفادهی حداقلی از توان سختافزار کنسول. تجربهای که میتوانست با بهینهسازی و دقت فنی بیشتر، بسیار روانتر و لذتبخشتر باشد.
سخن پایانی

بازی Blood of Mehran عنوانی اکشن ماجراجویی است که با وجود تلاشهای قابل توجه سازندگان ایرانی، در بسیاری از بخشها کمبودهای فنی و طراحی را نشان میدهد. داستان بازی گرچه در قالب کلیشهای انتقام روایت میشود، اما شخصیت مهران و برخی خردهداستانها توانستهاند حس یک قهرمان ایرانی را منتقل کنند. گیمپلی سریع و اکشن، همراه با مکانیکهایی مثل استفاده خلاقانه از سپر برای جمعآوری تیرها، تلاشهایی برای ایجاد تنوع و عمق به مبارزات ارائه میدهد، اما ضعف در هوش مصنوعی دشمنان، تکراری بودن آنها و برخی مشکلات دوربین و باسفایتها تجربه را محدود میکند.
از نظر بصری و هنری، محیطهای تاریخی و طراحی فضاسازی در برخی مناطق بازی قابل توجه و زیباست، ولی از لحاظ فنی و جزئیات گرافیکی، اثر به استانداردهای نسل نهم نزدیک نیست. موسیقی بازی نسبتا خوب و هماهنگ با فضاست، اما صداگذاری شخصیتها خشک و فاقد انتقال احساس است.
به شکل واضح، Blood of Mehran از عناوین بزرگ و شناختهشدهای مانند God of War و سری بازی Assassin’s Creed الهام مستقیم گرفته و بسیاری از مکانیکها و شیوه طراحی مبارزات و مهارتها با اقتباس از این آثار پیادهسازی شدهاند. بازی برای علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ ایران و کسانی که به دنبال تجربهای اکشن-ماجراجویی با تم انتقام هستند قابل بازی است، اما ضعفهای فنی و تکراری بودن مبارزات باعث میشود که اثر نتواند تجربهای در سطح استانداردهای روز ارائه دهد.
نقد و بررسی
Blood of Mehran
بازی Blood of Mehran داستان انتقام مهران و شخصیت پردازی او را به خوبی منتقل میکند، طراحی هنری و جلوههای بصری زیبایی دارد، اما ضعفهای فنی، مبارزات تکراری و صداگذاری ضعیف تجربه کلی بازی را محدود کردهاند.
مثبت
- شخصیت مهران و شخصیتپردازی او قابل قبول و منتقلکننده حس قهرمان ایرانی
- برخی خردهداستانها و فلشبکها توانستهاند حس و حال داستانی را تقویت کنند
- محیطها و فضاسازی تاریخی و هنری زیبا و قابل توجه، مثل شهر، بازار و کاخها
- موسیقی بازی با فضای انتقام و مبارزات هماهنگ و قابل قبول
- قابلیت ارتقای سلاحها و استفاده از مهارتهای مختلف و ترکیب حملات
منفی
- داستان کلیشهای و قابل پیشبینی با ضعف در پیچش و عمق
- دشمنان تکراری و هوش مصنوعی ضعیف
- مبارزات تا حدی خستهکننده و بدون نوآوری خاص
- ضعف فنی و گرافیک فنی، بافتها و جزئیات پایینتر از استاندارد نسل نهم
- صداگذاری خشک و بیاحساس، هماهنگی بین لب و صدا وجود ندارد
- افت فریم، لگ، بارگذاری دیر و چند مرتبه کرش در بازی
- نبود تنوع در آیتمها و پاداشهای محیطی
- مشکلات دوربین در محیطهای شلوغ و کوچک
- انیمیشنهای ضربه و مبارزه مصنوعی و خشک هستند و نبود اثرات واقعی ضربات روی دشمنان

