سری Wolfenstein بدون شک برای بسیاری از بازیبازان جدید و قدیمی سرشار از خاطرات شیرین و جذاب است. یکی از کلاسیکترین عناوین شوتر اول شخص در تاریخ بازیهای ویدئویی که بدون شک نقش بسیار تاثیرگذاری در پیشرفت و تعریف المانهای مختلف در این ژانر ایفا کرده است. با هم نگاهی به تاریخچه بازی ولفنشتاین (Wolfenstein)، داستان ظهور و استقرار دائمی نازیها در این سری خواهیم انداخت.
تاریخچه بازی Wolfenstein
سال 2021 چهلمین سالگرد انتشار سری Wolfenstein را شاهد هستیم. نسلهای مختلفی از بازیبازان شاهد تجربهی داستانهای قلعهی ولفنشتاین و نازیها بودند. در حالی که عنوان Doom به عنوان پایهگذار تاثیر گذاری در سبک شونر اول شخص شناخته میشود، ولی نباید از نقش تاثیر گذار عنوان Wolfenstein 3D در این مورد گذشت. بر همین اساس در این مقاله با هم نگاهی به تاریخچه بازی ولفنشتاین (Wolfenstein)، داستان ظهور و استقرار دائمی نازیها در این سری خواهیم انداخت.
عناوین Castle Wolfenstein و Beyond Castle Wolfenstein
اولین عنوان از این سری در سال 1981 با نام Castle Wolfenstein در قالب یک بازی 8 بیتی برای سیتم عامل MS-DOS، رایانههای Apple II و کنسول کومدور 64 منتشر شد. استودیوی میوز سافتور (Muse Software)، مسئولیت ساخت و توسعهی این عنوان را بر عهده داشت. در این بازی بر خلاف روالی که این سری در آینده پیش گرفت، سبک مخفیکاری نقش کلیدی در بازی داشت.
در این عنوان شما نقش یک سرباز را ایفا میکنید که باید به کمپهای نازیها به صورت مخفیانه نفوذ کند و ماموریت خود را بر مبنای مخفیکاری پیش ببرد. دومین عنوانی که توسط استودیوی میوز سافتور ساخته شد، بازی Beyond Castle Wolfenstein نام داشت که در سال 1984 منتشر شد. این بازی نیز مانند نسخهی قبلی از ساختار 8 بیتی با گیمپلی بر مبنای مخفی کاری بهره میبرد.
ورود Id Software و تولد پدر سبک شوتر اول شخص
استودیوی اید سافتور (Id Software) مسئولیت توسعهی این سری را بر عهده گرفت و به جرات یکی از انقلابیترین عناوین را در تاریخ بازیهای ویدئویی خلق نمود. اولین نسخهی ساخته شده توسط این استودیو، بازی Wolfenstein 3D نام داشت که در سال 1992 عرضه شد و ژانر تیراندازی اول شخصی که امروز میشناسیم را بنا نهاد. تغییر رویکرد این سری از عنوانی مخفیکاری به عنوانی در سبک شوتر اول شخص که درگیریهایی خونین و پرهیجان را به بازیبازان ارائه میداد، باعث شده بود مخاطبین بسیاری جذب آن شوند.
برای اولین بار شاهد حضور و خلق شخصیت محبوب این سری بلاسکوویچ (Blazkowicz) بودیم. شخصیتی که به عنوان پروتاگونیست محبوب این سری شناخته میشود.
جان کارمک (John Carmack)، به عنوان یکی از اصلیترین ایده پردازان و برنامه نویسان این استودیو نقش بهسزایی در خلق ساختار خاص این عنوان داشت. سبک و ساختار اول شخص این بازی و گردشی که در محیطهای قلعهی بازی وجود داشت نسبت به عناوین مشابه آن دوران تجربهای نو و جدید به شمار میآمد. پیش از این چنین گشت و گذاری در یک محیط بزرگ در قالب یک بازی اول شخص، دیده نشده بود. بازی Wolfenstein 3D با وجود تمام نوآوریها از نظر طراحی مراحل و بسیاری از المانهای دیگر، هرگز نتوانست به محبوبیت و ماندگاری عنوان Doom برسد و عنوان Wolfenstein 3D زیر سایهی محبوبیت این بازی در تاریخ ماند.
بدون شک بعد از خلق Wolfenstein 3D و ورود Doom شاهد ظهور عناوین الهام گرفتهی بسیاری از این بازیها بودیم که هر کدام توانستند این سبک را رو به جلو حرکت دهند. سبکی که شاهد گیمپلی خشن، سریع و پر از درگیری بود. در سالهای پس از آن عناوینی مانند Half-Life، Duke Nukem و Quack با پا گذاشتن در این مسیر باعث ساخت سبکی منحصربهفرد در این ژانر شدند که راه و مسیری متفاوت نسبن به سایر عناوین شوتر اول شخص در پیش میگرفتند.
Wolfenstein 3D تا به امروز برای پلتفرمهای مختلفی منتشر شده است. پس از آن در سال 1992 دنبالهی دیگری برای این بازی به نام Spear of Destiny منتشر شد که از همان ساختار و فرم بازی اصلی بهره میبرد.
بازگشت به قلعه وولفنشتاین
پس از نزدیک به یک دهه غیبت این سری در دنیای بازیهای ویدئویی، استودیوهای Gray Matter Interactive و Nerve Software اسباب بازگشت عنوانی جدید در این سری شدند. نسخهی ریبوتی که نامی هوشمندانه نیز با خودش داشت که نوید از بازگشت عنوانی قدیمی میداد. نسخهی جدید این سری Return to Castle of Wolfenstein نام داشت که در سال 2001 توسط شرکت اکتیویژن (Activision) منتشر شد.
در دورانی که عنوانی مانند Medal of Honor با درخشش خودش توانسته بود بسیاری از بازیبازان را به عناوین شوتر اول شخص با محتوا و تم جنگ جهانی دوم جذب نماید، این بازی نیز از فضای موجود در آن دوران استفاده کرد و در یک اقدام سنجیده توانست حضور درخشانی داشته باشد.
بازی Return to Castle of Wolfenstein بر خلاف نسخههای قدیمی که صرفا تجربههایی از گیمپلی سریع و خشونتبار بود، ساختار روایت محوری داشت و به ریشههای سری نیز وفادار بود. از طرفی شخصیت بازی یعنی بلاسکوویچ نیز در سکوت مطلق قرار نداشت و شاهد شخصیت پردازی سادهای برای او بودیم. تاثیرگیری این بازی از عناوین محبوب آن دوران به مانند Medal of Honor مشهود بود. البته این بازی جدای از الهام پذیری، خلافیتها و نوآوریهای خودش را نیز داشت. بسیاری از المانهای کلاسیک سری در این بازی ارتقا پیدا کرده بودند.
محبوبیت این عنوان باعث شد تا برای آن دنبالهای مولتیپلیر ساخته شود. ابتدا قرار بود این دنباله در قالب یک بسته الحاقی عرضه شود اما به دلیل وجود مشکلاتی، از یک بستهی الحاقی به عنوانی مستقل به نام Wolfenstein: Enemy Territory تغییر ماهیت داد. بازی Wolfenstein: Enemy Territory در سال 2003 عرضه شد و بدون شک میتوان این بازی را یکی از پایهگذران عناوین شوتر اول شخص آنلاین و چند نفره به شمار آورد. پس از محبوبیت این دو نسخه، مادهای بسیاری در طی آن سالها برای این بازیها منتشر شد.
بازی Wolfenstein 2009
در سال 2009 دنبالهای برای نسخهی Return to Castle of Wolfenstein توسط استودیوی ریون سافتور (Raven Software) در نسل هفتم ساخته و منتشر شد. در این بازی نیز شما در نقش بلاسکوویچ قرار داشتید. در این نسخه بیشتر از عناوین گذشته، المانهای ماورالطبیعه هم به قابلیتهای بلاسکوویچ اضافه شده بود و از طرفی با هیولاهای بیشتری درگیر بودید. این بازی پس از عرضه نتوانست با استقبال خوبی از سوی مخاطبان و منتقدان روبرو شود.
ساختار نسبتا نکراری و عدم جذابیت کلی محتویات ارائه شده، این فرضیه را به وجود آورد که این سری نیاز به تغییر دارد. این تغییر روند باعث شد تا ریبوتی جدید از این سری در سال 2014 منتشر شود.
Wolfenstein: The New Order؛ پاد آرمانشهر نازیها
استودیوی مشینگیمز (Machine Games)، مسئولیت ساخت ریبوت این سری را بر عهده داشت. آنها با حفظ المانهای کلاسیک این سری، از نظر سبک داستانگویی روند جدیدی را پیش گرفتند. در سال 2014 نسخهی جدیدی این سری به نام Wolfenstein: The New Order را منتشر نمودند. داستان بازی تداعی کنندهی آثار پاد آرمانشهری مانند مردی در برج بلند (The Man on High Castle) از فیلیپ کی.دیک و عناصر آثار مشهور جورج اورول مانند 1984 بود.
داستان این عنوان در سبک آلترنیت هیستوری (Alternate History)، روایت میشود. نازیها در جنگ جهانی دوم پیروز میشدند و کنترل کشور آمریکا و سرتاسر دنیا را بر عهده داشتند. آنها بر سرتاسر جهان حکومت داشتند و پادآرمانشهرهایی با فضاهایی دیکتاتورانه بنا نهاده بودند. در این نسخه نیز شما در نقش بلاسکوویچ به عنوان عضوی از گروه مقاومت به نبرد با نازیها میپرداختید. ظاهر بلاسکوویچ نیز مانند سری کلاسیک شده بود و با وجود اینکه سبک روایت و فضاسازی تغییرات عمدهای داشت، ولی هنوز ساختار پرهیجان و درگیر کنندهی شوتر بازی حفظ شده بود.
سیستم کاورگیری نیز در این عنوان به جذابیت گیمپلی کمک شایان توجهی میکرد و از طرفی نوار سلامتی کلاسیک سری نیز بازگشته بود و مانند نسخهی سال 2009 شاهد نوار سلامتی مثل سری Call of Duty نبودیم. پس از انتشار این عنوان استقبالهای بسیار خوبی از این بازی صورت گرفت تا بتواند انتشار نسخهی بعدی بازی را تضمین نماید.
بازی Wolfenstein: The Old Blood
در سال 2015 نسخه جدیدی برای این بازی به نام The Old Blood منتشر شد که بازسازیای از عنوان Return to Castle of Wolfenstein و پیش در آمدی بر نسخهی The New Order به حساب میآمد. بلاسکوویچ در این بازی به دنبال مدارکی بود تا دلایل وقوع اتفاقات نسخهی The New Order را کشف نماید. مانند نسخههای Return to Castle of Wolfenstein و Wolfenstein 2009 قابلیت استفاده از تواناییهای ماورالطبیعه نیز برای بازیباز وجود داشت.
ساختار گیمپلی نیز بر پایهی ساختهی قبلی مشینگیمز قرار داشت. با وجود کیفیت خوب این عنوان، ولی به اثری تبدیل نشد که بتواند به موفقیت و ماندگاری دست پیدا کند. به نظر میرسید روند جدید این سری نسبت به داستانها و روایت کلاسیک از استقبال بیشتری بهره میبرد.
بازی Wolfenstein II: The New Colossus
در سال 2017 نسخهی جدیدی این سری به نام Wolfenstein II: The New Colossus منتشر شد. این بازی توانست از همان ابتدا موفقیت بالایی را کسب نمایند. تمام مواردی که در عنوان The New order مورد استقبال چشمگیر قرار گرفته بود، ارتقا پیدا کرده بود و شاهد اثری با حرکت کامل رو به جلو بودیم. داستان و شخصیتپردازی این نسخه توانست بهتر از نسخههای قبلی ساخته شده توسط مشینگیمز عمل کند و همین موضوع باعث شد که بازی بتواند به محبوبیت بالایی هم نقد منتقدین و هم بازیبازان دست یابد.
بازی Wolfenstein: Youngblood و Wolfenstein: Cyberpilot
در سال 2019 نسخهی جدیدی از سری به نام Youngblood منتشر شد. این نسخه تجربهای متفاوتی از این بازی را ارائه میکرد. قسمت داستانی این بازی به صورت کوآپ جریان داشت و شما کنترل دختران دو قلوی بلاسکوویچ را بر عهده داشتید. داستان بازی در دههی 80 میلادی روایت میشد. استودیوی مشین گیمز در توسعهی این عنوان با استودیوی آرکین گیمز (Arkane Games) همکاری داشت که قبلا سابقه توسعهی سری محبوب Dishonored را بر عهده داشت.
همین موضوع باعث شد که توقعات از نسخهی جدیدی این سری بالا برود، اما بازی نتوانست مانند عنوان The New Colossus به موفقیت دست پیدا کند و نقدهای متفاوتی را دریافت کرد. همچنین در سال 2019 بازی Wolfenstein: Cyberpilot در سبک واقعت مجازی نیز منتشر گردید که این فرصت را به بازیبازان میداد تا دنیای سری Wolfenstein را در واقعیت مجازی نیز تجربه نمایند.
مدتی پیش شرکت بتسدا (Bethesda) که امتیاز سری Wolfenstein را در اختیار دارد خبر کار بر روی نسخهی جدید این سری را توسط استودیوی مشینگیمز اعلام کرد. جزئیات و اخبار دقیقی در مورد زمان انتشار و داستان بازی تا به امروز منتشر نشده و باید منتظر ماند تا دید در آینده نسخهی سوم میتواند وارث خوبی برای میراث سری Wolfenstein باشد یا خیر.